تحریمهای بینالمللی به عنوان ابزاری سیاسی و اقتصادی، تأثیرات گستردهای بر کشورها و بازارهای مالی جهانی میگذارند. یکی از حوزههایی که به شدت تحت تأثیر این تحریمها قرار میگیرد، نرخ ارزهای جهانی است. تغییرات در روابط تجاری، سیاستهای پولی، و نوسانات اقتصادی ناشی از تحریمها، تأثیرات گستردهای بر ارزش پول ملی کشورها و همچنین بر جفتارزهای بینالمللی در بازار فارکس دارند. در این مقاله از سایت آموزش ترید طوفان به بررسی تأثیر تحریمهای بینالمللی بر نرخ ارزهای جهانی و چگونگی اثرگذاری این تحریمها بر بازار فارکس میپردازیم.
1. تحریمهای بینالمللی و اهداف آنها
تحریمهای بینالمللی معمولاً توسط کشورها یا سازمانهای بینالمللی نظیر سازمان ملل، اتحادیه اروپا، یا ایالات متحده اعمال میشوند. این تحریمها معمولاً برای مجازات یک کشور به دلیل نقض حقوق بشر، فعالیتهای هستهای غیرقانونی، یا سیاستهای داخلی و خارجی غیرمنطقی اعمال میشوند. هدف اصلی تحریمها تضعیف اقتصاد یک کشور به منظور ایجاد فشار برای تغییر رفتار سیاسی یا اقتصادی است.
تحریمها میتوانند در قالبهای مختلفی از جمله تحریمهای تجاری، مالی، و بانکی اعمال شوند. تحریمهای مالی و اقتصادی معمولاً دسترسی کشورها به سیستمهای بانکی بینالمللی را محدود کرده و صادرات و واردات کالاهای مهم مانند نفت و گاز را متوقف میکنند. این محدودیتها تأثیر مستقیمی بر نرخ ارزها دارند.
2. تأثیر تحریمها بر نرخ ارز
تحریمهای اقتصادی میتوانند تأثیرات عمیقی بر ارزش ارز ملی کشورهای تحریمشده داشته باشند. کاهش دسترسی به بازارهای بینالمللی و محدودیتهای تجاری میتواند به کاهش شدید صادرات و واردات منجر شود که این موضوع به طور مستقیم بر عرضه و تقاضای ارز تأثیر میگذارد. در نتیجه، کاهش درآمد ارزی و کاهش اعتماد بینالمللی به اقتصاد کشور تحت تحریم، ارزش ارز ملی آن کشور را کاهش میدهد.
به عنوان مثال، تحریمهای اعمالشده بر ایران در طی سالهای اخیر باعث کاهش ارزش ریال در برابر ارزهای اصلی مانند دلار و یورو شده است. همچنین، این تحریمها موجب افزایش نرخ تورم و کاهش قدرت خرید ارز ملی کشور شد. کشورهایی که تحت تحریم قرار میگیرند، معمولاً با نوسانات شدید نرخ ارز مواجه میشوند که موجب بیثباتی در بازارهای مالی داخلی و خارجی میشود.
بیشتر بخوانید: تأثیرات اقتصاد جهانی بر بازار فارکس
3. تأثیر تحریمها بر نرخ ارزهای بینالمللی
تحریمها علاوه بر تأثیر مستقیم بر ارز ملی کشورهای تحت تحریم، میتوانند بر نرخ ارزهای بینالمللی نیز اثرگذار باشند. به عنوان مثال، تحریمهایی که بر تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز اعمال میشود، میتواند بازارهای انرژی جهانی را تحت تأثیر قرار دهد. این تغییرات در قیمتهای جهانی نفت و گاز میتواند بر ارزهایی نظیر دلار آمریکا، روبل روسیه، و ریال عربستان سعودی تأثیر بگذارد.
از سوی دیگر، تحریمهای بینالمللی میتوانند منجر به تغییر در الگوهای تجاری و اقتصادی کشورهای مختلف شوند. برای مثال، زمانی که تحریمهای شدید اقتصادی بر کشوری اعمال میشود، کشورهایی که با آن کشور تجارت میکردند، باید شرکای تجاری جدیدی پیدا کنند. این تغییرات میتواند بر نرخ ارزهای بینالمللی تأثیرگذار باشد. به عنوان مثال، وقتی ایالات متحده تحریمهای خود را علیه روسیه به دلیل بحران اوکراین تشدید کرد، بسیاری از کشورهای اروپایی مجبور شدند منابع جدیدی برای واردات انرژی خود پیدا کنند. این موضوع به نوسانات قابلتوجهی در نرخ ارزهای اروپایی و روسی منجر شد.
4. تحریمها و تاثیرات غیرمستقیم بر ارزهای جهانی
تحریمهای بینالمللی معمولاً به شکلی غیرمستقیم بر ارزهای کشورهای دیگر نیز تأثیر میگذارند. وقتی کشوری تحت تحریم قرار میگیرد و تجارت جهانی آن محدود میشود، شرکای تجاری اصلی آن کشور نیز ممکن است با کاهش تقاضا برای ارز خود مواجه شوند. این مسئله میتواند به کاهش ارزش ارز آنها منجر شود.
برای نمونه، تحریمهای اعمالشده بر ایران تأثیراتی غیرمستقیم بر کشورهای دیگر در منطقه و حتی ارزهای اروپایی نیز داشت. کشورهای همسایه که به طور سنتی با ایران تجارت میکردند، با کاهش تقاضای تجاری و پولی روبهرو شدند که منجر به کاهش ارزش ارزهای آنها در برخی موارد شد.
5. بازار فارکس و تأثیر تحریمها
بازار فارکس، که یکی از بزرگترین و پویاترین بازارهای مالی جهان است، به شدت به تغییرات سیاسی و اقتصادی حساس است. تحریمهای بینالمللی به عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار بر نرخ ارز، میتوانند موجب تغییرات شدید در بازار فارکس شوند. زمانی که تحریمهای اقتصادی علیه یک کشور اعمال میشود، معاملهگران در بازار فارکس معمولاً به دنبال تغییرات در نرخ ارز آن کشور هستند و با توجه به انتظارات خود درباره تأثیر تحریمها، معاملات خود را تنظیم میکنند.
به عنوان مثال، زمانی که تحریمهای شدیدی بر روسیه در سال 2022 اعمال شد، روبل روسیه به شدت تحت تأثیر قرار گرفت و ارزش آن به طور قابلتوجهی کاهش یافت. معاملهگران فارکس با پیشبینی این کاهش ارزش، به دنبال فرصتهایی برای سود بردن از این نوسانات شدید بودند. این گونه تغییرات باعث افزایش نوسانات در بازار فارکس میشود و به طور مستقیم بر جفتارزهایی که با ارزهای تحت تحریم معامله میشوند، تأثیر میگذارد.
بیشتر بخوانید: مدیریت ریسک در معاملات فارکس: اصول و تکنیکها
6. استراتژیهای مقابله با تحریمها در بازار فارکس
برای معاملهگران فارکس که با تأثیرات تحریمهای بینالمللی روبهرو هستند، داشتن استراتژیهای مناسب برای مقابله با این نوسانات بسیار حیاتی است. یکی از استراتژیهای معمول در چنین شرایطی، استفاده از هجینگ (Hedging) یا پوشش ریسک است. معاملهگران میتوانند با اتخاذ موقعیتهای مخالف در بازار فارکس، ریسکهای ناشی از تغییرات شدید در نرخ ارز را کاهش دهند.
همچنین، تحلیل فاندامنتال به معاملهگران کمک میکند تا تأثیرات تحریمهای جدید بر نرخ ارزهای بینالمللی را بهتر درک کنند. تحلیل اقتصادی و سیاسی کشورها، اطلاعات ارزشمندی درباره اثرات احتمالی تحریمها بر نرخ ارز ارائه میدهد.
نتیجهگیری
تحریمهای بینالمللی تأثیرات گسترده و پیچیدهای بر نرخ ارزهای جهانی دارند. این تحریمها نه تنها ارزش ارز ملی کشورهای تحت تحریم را به شدت تحت تأثیر قرار میدهند، بلکه میتوانند باعث نوسانات بزرگ در بازار فارکس و سایر ارزهای بینالمللی شوند. برای معاملهگران فارکس، تحلیل دقیق تحریمها و داشتن استراتژیهای مناسب برای مقابله با این نوسانات میتواند به موفقیت در بازارهای پرنوسان کمک کند.